Budowanie motywacji wewnętrznej do nauki to złożony proces, który jest rozłożony w czasie. Najlepiej zacząć go od najmłodszych lat, gdy ciekawość poznawcza u dziecka jeszcze jest naturalnym zjawiskiem, które nie zostało wyparte łatwo dostępnymi technologicznymi atrakcjami. Sprawdź, jak mądrze chwalić dziecko, by budować jego motywację wewnętrzną do nauki.
Motywacja wewnętrzna do nauki
Motywacja wewnętrzna do nauki rządzi się swoimi prawami i u każdego młodego człowieka mogą być trochę inne dźwignie, które ją uruchamiają. Są jednak pewne ogólne zasady, które warto znać, będąc rodzicem, a które sprawiają, że u dziecka motywacja do nauki będzie dobrze rozwinięta.
Te zasady to:
1️⃣ To, czego się dziecko uczy, nie może być ani za łatwe, ani za trudne.
2️⃣ Dziecko musi mieć dobre wzorce – powinno widzieć, że rodzice się uczą i rozwijają.
3️⃣ Powinno mieć kontrolę i współdecydować o wielu aspektach swojego życia, co daje mu dobrą samoocenę i poczucie sprawczości.
4️⃣ Dziecko ma zaspokojone wszystkie potrzeby biologiczne i emocjonalne, również poczucie bezpieczeństwa, zarówno w szkole, jak i w domu.
5️⃣ Dziecko rozumie, że wytrwałość to najważniejsza rzecz, jeśli chce mieć dobre rezultaty w nauce, a cecha ta została ukształtowana przez rodzinę.
Jednym z aspektów, który pomaga rodzicom w budowaniu motywacji wewnętrznej dziecka do nauki, jest przekazywanie dziecku pozytywnych informacji zwrotnych dotyczących tego, jak działa, czyli po prostu:
MĄDRE CHWALENIE
Ogólnie ważne jest, aby chwalenie dziecka było szczere i merytoryczne, a nie było pochlebstwem czy przesadną pochwałą. Dzięki takiemu podejściu dziecko będzie wiedziało, że jego osiągnięcia są dla Ciebie ważne i cenisz je, ale jednocześnie będziesz go motywować do dalszego rozwoju i ciężkiej pracy.
Jak mądrze chwalić dziecko za osiągnięcia w nauce?
Chwalenie dziecka za osiągnięcia w nauce jest ważnym sposobem wspierania jego rozwoju i motywacji do dalszej pracy.
Oto kilka wskazówek, jak mądrze chwalić dziecko za osiągnięcia w nauce:
1. CHWAL ZA WYSIŁEK
Chwal dziecko za jego wysiłek i starania, a nie tylko za wynik. Dzięki temu dziecko będzie wiedziało, że liczy się nie tylko to, co osiągnęło, ale również to, jak ciężko na to pracowało.
Podkreślaj wysiłek i starania dziecka, zamiast skupiać się na jego naturalnych zdolnościach. Możesz powiedzieć coś takiego jak: „gratuluję ci za tak ciężką pracę nad tym zadaniem. Jestem dumny, że tak się starałeś”. Zamiast mówić „jesteś naturalnie utalentowany”, powiedz coś w stylu „naprawdę się wysiliłeś, żeby zrozumieć ten trudny temat” lub „twoja ciężka praca przyniosła efekty”. To pomoże dziecku zrozumieć, że sukcesy są efektem ciężkiej pracy, a nie tylko talentu.
2. KONKRETNE OSIĄGNIĘCIA
Skup się na konkretnych osiągnięciach dziecka. Zamiast mówić ogólnie „jesteś mądry”, skoncentruj się na konkretnych rzeczach, które dziecko zrobiło dobrze, np. „dobrze zrozumiałeś ten trudny wzór matematyczny” lub „twoja praca domowa była bardzo dobrze napisana”.
Opisuj, co dokładnie dziecko zrobiło dobrze. Zamiast po prostu mówić „dobra robota”, powiedz coś w stylu „podoba mi się sposób, w jaki przygotowałeś się do tej klasówki – to naprawdę pomogło”.
3. BEZ PORÓWNAŃ
Unikaj porównywania dziecka do innych dzieci. Powiedzenie „jesteś taki mądry jak twój brat” może sprawić, że dziecko poczuje się niedocenione lub zazdrosne o inne dzieci.
Zamiast mówić „jesteś taki mądry jak twoja siostra”, powiedz „jestem dumny/a z tego, jak dużo się nauczyłeś/aś”.
4. BEZ PRZESADY
Staraj się unikać chwalenia dziecka za rzeczy, które uważasz za oczywiste. Jeśli dziecko zawsze dobrze się uczy, nie chwal go za to za każdym razem – to może być dla niego oczywiste.
Chwal dziecko regularnie, ale nie przesadnie. Chwalenie dziecka za każde nawet najmniejsze osiągnięcie może być niepotrzebne i mieć odwrotny skutek. Chociaż chwalenie dziecka jest ważne, nie należy przesadzać z ilością pochwał. Nie chcesz przecież, żeby dziecko zaczęło oczekiwać pochwał za każdy mały sukces lub zaczęło się koncentrować na chwaleniu zamiast na uczeniu.
5. NIE TYLKO NAUKA
Chwal dziecko za wszelkie osiągnięcia, nie tylko te związane z nauką. Możesz docenić jego wysiłek w innych dziedzinach, takich jak sport czy muzyka, co pomoże mu poczuć się bardziej wszechstronnym i zmotywowanym.
6. WAŻNE SKUPIENIE
Zwróć uwagę na pozytywne zachowania. Chwal dziecko nie tylko za osiągnięcia w nauce, ale też za pozytywne zachowania, takie jak skupienie, cierpliwość czy pomaganie innym. To pomoże dziecku rozwijać dobre nawyki uczenia się.
7. ROZWIJAJ SAMOŚWIADOMOŚĆ
Daj dziecku szansę na wyjaśnienie swoich osiągnięć. Zapytaj dziecko, jakie strategie stosowało, by osiągnąć sukces lub co go motywowało do ciężkiej pracy. To pomoże mu lepiej zrozumieć swoje osiągnięcia i zwiększy poczucie własnej wartości.
8. KONSTRUKTYWNE WSPARCIE
Daj dziecku konstruktywną informację zwrotną, gdy jest to potrzebne. Zamiast mówić „co ty znowu zrobiłeś źle?”, powiedz „widzę, że miałeś trudności z tym zadaniem. Czy chcesz porozmawiać o tym, co moglibyśmy zrobić inaczej, żeby ci lepiej szło?”.
Daj dziecku możliwość samodzielnego myślenia i rozwiązywania problemów. Zamiast mówić „zrób to tak, jak ci mówię”, powiedz „widzę, że masz problem z tym zadaniem. Czy chcesz spróbować znaleźć rozwiązanie samodzielnie, czy potrzebujesz mojej pomocy?”.
Dlaczego warto chwalić dziecko?
Chwalenie dziecka jest ważne, ponieważ pozwala dziecku rozwijać pewność siebie i poczucie własnej wartości. Kiedy dziecko otrzymuje pochwały za swoje osiągnięcia i dobre zachowanie, jest bardziej skłonne do kontynuowania tych zachowań w przyszłości. Chwalenie dziecka może także pomóc mu lepiej radzić sobie z trudnościami i porażkami, ponieważ będzie mieć pewność, że jest kochane i doceniane niezależnie od tego, co się dzieje.
Chwalenie dziecka może być ważnym sposobem na wzmacnianie pozytywnych zachowań i budowanie pewności siebie u dzieci. Kiedy dziecko osiąga sukcesy lub wykazuje się dobrymi zachowaniami, chwalenie może być sposobem na uznanie jego osiągnięć i motywację do dalszego działania. Ważne jest, aby chwalić dziecko szczególnie za pozytywne zachowania i osiągnięcia, a nie tylko za to, że jest „grzeczne” czy „ładne”.
Chwalenie dziecka za konkretne zachowania i osiągnięcia jest bardziej efektywne niż ogólne pochwały, ponieważ pomaga dziecku zrozumieć, co jest szczególnie wartościowe i jakie zachowania są pożądane. Ważne jest także, aby pamiętać, że chwalenie dziecka powinno być szczere i autentyczne, a nie sztuczne lub przesadzone.
